-
Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).
12.03.202112.03.2021W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?
-
polszczyć, nie polszczyć?11.05.201111.05.2011Szanowna Redakcjo,
podejrzewam, że osoba posługująca się j. angielskim doskonale wie, jak wymówić nazwę Microsoft w rozmowie z Amerykaninem. Zastanawiam się jednak, jak należy wymawiać nazwy własne (jak chociażby wspomniany Microsoft) czy krótkie cytaty z j. angielskiego, jeśli wplecione są one w wypowiedź w j. polskim. Oryginalna wymowa (z niedrżącym r angielskim) brzmi wtedy dość dziwnie. Który wariant będzie wobec tego najwłaściwszy: [mikrosoft], [majkrosoft] czy [majkrosoft] z niedrżącym r? -
raz dwa czy trzy cztery?9.09.20149.09.2014Dlaczego po polsku, kiedy odliczamy np. czas do startu, mówimy trzy cztery, podczas gdy w większości innych języków (przynajmniej europejskich), mówi się jeden dwa? Będę wdzięczna za wyjaśnienie.
Łączę wyrazy szacunku
Dorota
-
Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu
16.06.202116.06.2021Profesor UŁ Jerzy Starnawski przytoczył swego czasu następującą anegdotę o prof. Kazimierzu Nitschu: „Nitsch wywiesił kiedyś ogłoszenie zaczęte słowami: «Ci, co chodzą na moje seminarium...». Znalazł się student, który poprawił «co» na «którzy». Nadszedł Nitsch i dopisał z boku: «Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy...». Student polemizujący z profesorem nie pozostał dłużny, dopisał: «Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu»”. Kto tak naprawdę miał rację w tym sporze?
-
dwa – trzy zdania
8.02.20138.02.2013Szanowni Państwo,
czy w zapisach typu dwa-trzy zdania, pięć-siedem lat przed półpauzą i po niej należy zachować odstęp, czy nie?
-
mniej niż trzy5.04.20135.04.2013Uszanowanie. Spotyka się zapis: „…czynnych jest mniej niż trzy tory…”. Moim skromnym [zdaniem] jest to forma niepoprawna, choć pewności nie mam, stąd moje pytanie. „Czynne są mniej niż trzy tory” – tak, jak dla mnie, brzmi lepiej.
-
dzień później, trzy dni wcześniej
12.07.202112.07.2021Czy określenia czasu typu dwa dni później, trzy dni wcześniej, dzień później mogą oznaczać liczbę dni do wydarzenia, gdzie dzień traktuję jako czas kiedy jest jasno nie jako dobę, czyli odliczenie liczby dni? Nie wskazanie okresu czasu w postaci dób, tylko liczbą dni(kiedy trwał dzień). Czy jest możliwe takie odczytanie tego w takim kontekście? Tak na marginesie jeśli ktoś chciałby mówić o dobach to nazywał by dzień dobą.
-
Pięćdziesiąt trzy lata 6.11.20176.11.2017Szanowni Państwo,
tłumacząc na polski napisy francuskiego filmu, mam wątpliwość co do zdania: Znosiłem ją przez 53 lata (czy raczej: lat?) Z 57 nie miałabym wątpliwości…
Dziękuję za szybką odpowiedź, bo mam bardzo krótki termin.
Ewa Lenkiewicz
-
Z czym połączyć więcej niż trzy?18.11.201918.11.2019Poprawnymi odmianami są:
- znajduje się więcej/znajduje się pięćset,
- znajdują się pręty/znajdują się trzy.
Jaka będzie w takim razie poprawna wersja zdania: W żadnym miejscu nie znajduje/ą się więcej niż trzy pręty jeden nad drugim? Względem którego ze słów należy odmienić słowo znajdować?
-
Do jeziora są trzy kilometry
15.04.201515.04.2015Szanowni Państwo,
która z poniższych form jest poprawna?
1. Z Warszawy do Berlina są (jest) 574 kilometry.
2. Do jeziora są (jest) trzy kilometry.
Dziękuję i pozdrawiam